Nakon oslobođenja Srbije, Topčiderska škola je i dalje neko vreme radila u paviljonu kod Topčiderske crkve sve dok beogradska opština nije opravila staru, ratom oštećenu zgradu. Školske 1923/24. godine, pošto je Đorđe Kojić otišao u penziju, mesto upravnika preuzeo je Svetislav Gojković. On je na mestu u pravnika bio sve do 1937. godine, ukupno četrnaest godina. Odluka Ministarstva prosvete iz 1925. bila je da se škole razvrtstaju u muške, ženske i mešovite, a Topčiderska bila je mešovita.
Svetu i Desu su svi poznavali, a u školskoj zgradi sa Gojkovićima stanovao je i Desin otac, koji je bio prota Topčiderske crkve. Ispred tadašnje škole postojala je takozvana školska njiva, a na jednom delu veliki orahov drvored i pčelinjak. Dok se sveštenik bavio pčelatstvom, Gojković je upućivao decu u kalemljenje, izvodivši ih u voćnjak.
U školskoj zgradi nije bilo vodovoda, pa su školski služitelji donosili dva puta dnevno vodu sa Topčiderske česme, a nakon zauzimanja Gojkovića, voda je uvedena u zgradu. U školi je postojao fond koji je vodio brigu o pomoći siromašnoj deci, članovi fonda bili su bogatiji žitelji Topčidera.
Godine 1929. na jesen u školu je došao učitelj Jovan T. Jakovljević. Osnovna škola Topčiderska svoj naziv menja 1931. godine u OŠ Branko Radičević, a sledeće godine, školske 1932/33. dobija zvanično taj naziv.
Na Topčiderskom brdu i na Dedinju počelo se sa podizanjem kasarni, pa je priliv dece u školu bio veliki. Zauzimanjem upravitelja Gojkovića i uz pomoć činovnika Ekonomata Topčider, počela je gradnja nove školske zgrada u Ulici Petra Čajkovskog.
|
Nova školska zgrada
Školske 1933/34. godine rad je počeo u novoj zgradi. Zgrada je bila prizemna i imala je 4 učionice i 2 kancelarije. Stara zgrada ostala je za učiteljske stanove. Te godine u školu se upisalo 248 učenika od I do IV razreda. Iako je školski prostor bio nov, opet je u jednoj učionici bilo oko 60 đaka. Upravnik škole je ponovio molbu da se nastava u zimskim mesecima održava samo u dopopodnevnim satima, a odluka je prihvaćena pa je jednodelna, dopodnevna nastava bila od 1. decembra do 1. februara.
Godine 1956. na novoj zgradi se podiže sprat sa još 5 učionica, pa je škola mogla da radi u jednoj smeni, pošto je tada imala 9 učionica. U školi se radilo od 8. do 12 časova i od 14. do 16. časova. Troškove podizanja sprata snosila je Beogradska opština.
Broj učenika i učitelja od 1918. do 1941. godine :
* 1919/20 : 107 učenika * 1920/21 : 114 * 1921/22 : 104 * 1922/23 : 92 * 1923/24 : 98 * 1924/25 : 84 * 1925/26 : 86 * 1926/27 : 83 * 1927/28 : 84 * 1928/29 : 121 * 1929/30 : 182 * 1930/31 : 226 * 1931/32 : 167 * 1932/33 : 221 * 1933/34 : 248 * 1934/35 : 270 * 1935/36 : 260 * 1936/37 : 279 * 1937/38 : 240 * 1938/39 : 320 * 1939/40 : 277 * 1940/41 : 285
Upravitelji od 1919. do 1941. godine :
* 1918/19. do 1922/23. Đorđe Kojić * 1923/24. do 1936/37. Svetislav Gojković * 1937/38. do 1940/41. Milan S. Popović
Učitelji po redosledu dolaska u školu (sa leva na desno) : Đorđe Kojić , Vukosava Kojić, Desanka Gojković, Sveta Gojković, Jovan T. Jakovljević, Zagorka Jakovljević, Z. M. Kulić, D. Hristić, Vasa Šešić, Živojin D. Milovanović, Ivan M. Protić, Nikodije Milenković, Natalija Jovanović, Tihomir Đorđević, Živ. V. Miolovanović, Olga Đorđević, Stana Popović, Br. Marinković, Rudolf Majer, Mirko Novaković, Ljub. Popović i Svetozar V. Ivković.
Razdoblje od 1941. do 1944. godine
U školsku zgradu se tokom okupacije uselila nemačka vojska i koristila je za svoje potrebe. Škola je i tada nastavila sa radom, ali dobila samo dve prizemne prostorije u jednom krilu zgrade. Ostali deo bio je odvojen bodljikavom žicom. Ne postoje dokumenta o radu škole u tom periodu, ali po priči učitelja Velizara Milosavljevića, radilo se u veoma teškim uslovima. Škola je imala četiri odeljenja, prostora je bilo malo, a povremeno su se morali primati i učenici iz škole Stevan Nemanja (posle škola Veselin Masleša), jer su i njihovu zgradu zauzeli Nemci.
Nakon bombardovanja Beograda u maju 1944. OŠ Branko Radičević nije radila, sve do oslobođenja. U ratnom periodu školu je pohađalo oko 200 đaka, a upravitelj je bio Vojislav Mucić, učitelji Stana Živković, Miodrag Mihajklović, M. Vučetić, Zorka Beič i Sveta Ivković, kao i sam upravitelj.
Đaci su dva puta nedeljno, obično utorkom i petkom nastavu pohađali po topčiderskim kućama. Godine 1944. đaci su se skupljali samo jednom nedeljno.
Razdoblje od 1944. do 1972. godine
OŠ Branko Radičević je školske 1944/45. bila uništena, ali počinje sa radom u decembru u Ulici Vase Pelagića 54 (vila Stanković), jer se u školskoj zgradi nalazila jedna tenkovska jedinica JNA, a docnije se uselila Viša škola UDB-e.
U ovom periodu nastavu su vodili učitelji Vojislav Mucić, Stana Živković, Zorka Benč, Sveta Ivković i Danica Čudović, dok je upravitelj bio Tihomir Đorđević. Prva posleratna generacija imala je 231 učenika, raspoređenih u 5 odeljenja.
Škola Branko Radičević dobija naziv OŠ br. 17 i njoj su pripadala deca sa Topčiderskog brda i sa Topčidera. Broj učenika se u ovom periodu povećavao, kao i broj učitelja. Školske 1945/46. upravitelj je bio Sveta Ivković, a naredne godine Milena Mijalković. Narednih godina, od 1947. do 1952. upravitelj je bio Vladimir Icić. Kada su se 1950. godine škole br. 17 i br. 11 spojile u jednu, koja nosim e ime OŠ br. 11, nastavu je pohađalo preko 600 učenika u 16 odeljenja. Obe škole ostale su u svojim zgradama, iako nijedna od njih nije bila prilagođena svojoj nameni. U to vreme mnogi učitelji su bili opterećeni radom u dva odeljenja istovremeno.
Nastavnici su se trudili da unesu promenu u radu, a u tome su im pomagali rejonski instruktori. Prvi instruktor 7. rejona bio je Radiša Radišić, a zatim i Bogoljub Prokić. Nešto kasnije, instruktorski posao preuzima i učitelj Gligor Vojović, koji je zajedno sa instruktorima, a često i sam obilazio škole.
U februaru 1951. godine škola dobija svog prvog sekretara, Olgu Vujović, jer sam upravitelj više nije mogao da obavlja sve administrativne poslove. Vujović je radila punih 27 godina i odatle otišla u penziju, 1978. godine. U toku školske 1951/52. godine Vladimir Icić odlazi u penziju, a od 28. avgusta 1952. upravitelj je bio učitelj Milenko Vićentijević, koji je na toj dužnosti ostao naredne tri godine.
I pored svih poteškoća, škola je 1946. godine slala svake godine izvestan broj učenika na letovanje. Godine 1947. otvorena je školska kuhinja, a ekonom je bio Boža Milošević, zajedno sa svojom ženom Kadevom. Hrana je bila besplatna za siromašnu decu, dok su ostali plaćali 10 do 15 dinara po obroku. Tu se prosečno hranilo oko 220 učenika. Kuhinja je radila do novembra 1951. godine, a u zgradi u Ulici Petra Čajkovskog otvorena je 1957. godine.
Roditelji koji su pomagali kulturno-prosvetno delatnost škole bili su Mila Pinter i Vera Živanović, pijanistkinje Zaza Mikić i Jelena Janković, balerine, Saveta Mihić, slikar, Slavko Simić, glumac, Persa Radovanović koja je vodila sekciju ručnog rada i Nikola Radojćić koji je organizovao projekcije naučnih filmova.
Tokom posleratnih godina, sve škole u državi bile su u lošem stanju, pa je bila neophodna saradnja sa roditeljima, koji su izgrađivali učila i uključivali se u sekije. OŠ Branko Radičević sarađivala je sa Zaovodom za izradu novčanica i Grafičkim zavodom, kao i sa Muzičkom školom Stanislav Binički.
Borbu protiv nepismenosti škola je započela već prvih dana po oslobođenju. Od 1945. godine počinju analfabetski tečajevi, koji su se radili sve do 1950. godine. Formirani su i viši prosvetni tečajevi, a nakon toga izdavala svedočanstva. U školi je ubačena i nastava u prirodi.
Uslovi rada u privatnim zgradama bili su sve teži, pa je OŠ Branko Radičević težila da se vrati u školsku zgradu, te poslala molbu vlastima. Dana 1. septembra 1953. godine, škola je opet počela da radi u svojoj zgradi. Na predlog Saveta za prosvetu i kulturu grada, 8. januara 1952. godine, svim školama u Beogradu vraćena su imena znamenitih ljudi, škola je prestala da nosi naziv br. 17 i ponovo nosila ime po pesniku Branku Radičeviću.
U maju 1952. godine, Vlada FNRJ donela je Opšte upustvo o školovanju za opšte obrazovanje, pa je postepeno dolazilo do kadrovskih promena, a u školi počeli su da rade nastavnici za predmete iz grupe veština. Prvi nastavni plan i program donet je u školskoj 1953/54. godini, kada stižu nastavnici Vlada Kovačević za fiskulturu i Predrag Jovanović za crtanje i ručni rad. Naredne godine, Sekretarijat za prosvetu predlaže da obrazovanje traje osam godina, što je usvojeno 13. maja 1955. i škole su dobile novi program obrazovanja. Niži razredi X beogradske gimnazije ušli su u sastav nove, osmogodišnje škole Branko Radičević, a iste godine postavljena je direktorka Ljubica Taipi, profesorka, koja je na toj dužnosti ostala punih 29 godina.
Od školske 1963/64. broj učenika u školi naglo opada, a naredne godine i broj nastavnika je opao. Najveći broj radnika je rešenje video u preselenju, s obzirom da su u neposrednoj blizini izgrađene još dve osnovne škole. Godine 1970. uvodi se celodnevna nastava u prvom razredu u kome su radili učitelji Slobodan Gajić sa punim radnim vremenom i Mara Radović sa pola radnog vremena. Sledeće godine uključuje se još jedan prvi razred sa Tatjanom Stošić i Zvezdanom Dejanović, ali rezultati nisu posebno uticali da se stanje popravi.
Dana 3. maja 1972. godine održavana je sednica Saveta škole, na kojoj je donesena odluka da se škola preseli u Blok 45, koji je tada bio u izgradnji. Događaji u školi do njenog preselenja odvijali su se mirno, jer su nastavnici znali da će na novom terenu imati potreban broj učenika i bolje uslove za rad.
I pored svih kolebanja oko promena kao i priprema za preselenje, 1971/72. godine rad u školi tekao je neometano i na kraju su svi bili zadovoljni rezultatima. Škola je te godina bila domaćin gostima iz Mađarske u okviru programa Radost Evrope, a svi drugi praznici su takođe svečano obeleženi. Održane su ekskurzije, a nekoliko učenika škole imalo je zavidne rezultate na takmičenjima.
Skupština opštine Savski venac je 30. juna 1972. godine na osnovu čl. 52. Osnovnog zakona o ustanovama, čl. 168. Osnovnog zakona o preduzećima i čl. 240. Statuta SO Savski venac, donela rešenje kojem se prenosi pravo osnivača Osnovne škole Branko Radičević sa sedištem u Ulici Petra Čajkovskog br. 2 u Beogradu sa Opštine Savski venac na Opštinu Novi Beograd.
Školski objekt u izgradnji u Bloku 45 ustupa se na korišćenje školi Branko Radičević i delu nastavničkog kolektiva OŠ 20. oktobar (Opština Stari grad), koji će činiti jedinstven kolektiv. Nova OŠ Branko Radičevć fomirala je odeljenja u toku 1972/73. prema raspoloživom kadru i broju doseljenih učenika u zgradama osnovnih škola Jovan Sterija Popović i Dr Ivan Ribar. Tada je sedište OŠ Branko Radičević bilo u zgradi OŠ Ivan Ribar, a dosadašnji učenici iz škole na Topčideru nastavu su imali u jednoj od svojih dosadašnjih zgrada, u sastavu OŠ NH Branko Parać. Jedan od dva objekta škole na Topčideru ustupljen je školske 1972/73. Specijalnoj školi Anton Skala. OŠ Branko Radičević dobila je iz budžeta 10.000 din da bi je osposobili za rad.
Spiskovi učenika, nastavnika, upravitelja, ljudi u administraciji i pomoćnog osoblja u školi od 1944. do 1972. godine.
Razdoblje od 1972. do 1984. godine |
Blok 45 koji je još na početku svog postojanja dobio naziv Naselje Sunca, smešten je na levoj obali Save, na osmom kilometru uzvodno od Beograda. Na prostoru od 72 hektara, izgrađena su po najsavremeniji urbanističkim projektima 64 stambena objekta i 3 samačka hotela. U nekoliko narednih godina izgrađeni su i svi prateći objekti. Naselje okruženo sa tri strane ulicama Dr Ivana Ribara, Jurija Gagarina i Džavaharla Nehruovom, a sa četvrte strane je nasip i reka Sava.
Prvi stanari uselili su se u oktobru 1972. godine, da bi do kraja sledeće godine naselje brojalo preko 18.000 stanovnika. Đaka, studenata i omladine bilo je oko 5.000, pa je starosna struktora iznosila oko 42 godine, po proseku. Sa prvim stanovnicima naselja konstruisana je i Mesna zajednica Sava.
U septembru 1972. godine počela je nova školska godina, trideset i tri člana kolektiva škole sa Topčiderskog brda sastala su se tog jutra u privremenim prostorijama škole u Bežaniji. Ljubica Taipi, direktor, učitelji Ružica Janković, Tatjana Stošić, Dobrila Jeftić, Jovanka Kalaba i Mara Radović, nastavnici srpskohrvatskog jezika Srbislav Potić, Stana Vukoje, Mira Peruničić, nastavnici matematike Zvezdana Dejanović, Vera Nešić, nastavnici muzičkog Borika Čavdarević, Branislava Vukićević, nastavnici likovnog Predrag Jovanović i Darota Pipan, nastavnici fizičkog Mirjana Lopičić i Sreta Milinković, nastavnici OTO Mladomir Vidojević, Mihajlo Dojčinović, nastavnik hemije Olga Bogetić, nastavnik biologije Olga Đorđević, nastavnik geografije Radmila Strahinjić, nastavnik istorije Radmila Milenković, nastavnik fizike Ljubica Tomin, zatim Olga Vujović sekretar, Mile Batrićević računovođa i pomoćno osoblje : Tomislav Lazić, Milka Lazić, Spasojka Stojanović, Dobrila Pantelić, Jelica Marković i Dragoslav Kovačević.
Škola je počela sa radom u prostorijama škole Dr Ivan Ribar (današnja OŠ Milan Rakić), gde su dobijene dve službene prostorije i četiri učionice. Prva dva i po meseca nije bilo nijednog učenika, jer se čekalo useljenje u prve solitere Bloka 45. Ovaj period ispunjen je svakodnevnim radom kolektiva na pripremanju i organizaciji budućeg rada i upisa učenika.
Dana 20. novembra 1972. godine u jutarnim časovima sakupili su se nastavnici i prihvatili prve učenike.
* I razred : Irena Stepić, Hatim Krasnići, Rajko Bosiočić, Marija Milošević, Ilij Nadevski, Nataša Vukašinović i Aleksandar Radovanović
* II razred : Goran Rudić, Jela Stanković, Dejan Nikolić i Zoran Simić
* III razred : Selma Sinanović, Katarina Antonijević, Željko Đurović i Vesna Bumbović
* IV razred : Dejan Urošević, Zlotijan Čučkov, Aleksandar Šipetić, Nebojša Bosiočić i Snežana Galečič.
* V razred : Tatjana Stepić, Nebojša Vukadinović, Goran Marić, Gordana Erčević, Jasna Mladenović, Jasna Relić i Dušan Šukora.
* VI razred : Vladimir Šipetić, Zoran Trutin, Tatjana Antonijević, Vesna Đurović, Gordana Dmitrović i Predrag Zdjelar
* VII razred : Željko Tucaković, Goran Trutin, Goran Nikolić, Snežana Erčević, Srboljub Nikolić i Ljubinka Milosavljević
Dana 1. decembra 1972. godine upisan je prvi učenik VIII razreda Milan Kovačević, koji je bio sam u odeljenju sve do 26. decembra, kada se upisala Marina Milić. Do kraja školske godine, VIII/1 imalo je osam učenika.
* VIII razred : Milan Kovačević, Marina Milić, Biljana Mitrović, Frosina Ružajčić, Jovanka Nedevski, Ivan Markov, Velimir Dedović i Zlata Serdar.
Do kraja školske 1972/73. godine, brojno stanje učenika se znatno izmenilo :
|
Jedan od solitera gde su đaci pohašali nastavu |
* I razred : 3 odeljenja, 49 učenika
* II razred : 4 odeljenja, 66 učenika
* III razred : 4 odeljenja, 63 učenika
* IV razred : 2 odeljenja, 39 učenika
* V razred : 3 odeljenja, 36 učenika
* VI razred : 4 odeljenja, 39 učenika
* VII razred : 4 odeljenja, 38 učenika
* VIII razred : 1 odeljenje, 8 učenika
Učenici od I do VI razreda pohađali su nastavu u društvenim prostorijama u prizemlju dvadeset i dva solitera u Bloku 45, a VII i VIII razred bili su u učionicama škole Dr Ivan Ribar. Tako je počela školska godina, koja je bila teška i naporna jer uslovi pod kojima se radilo nisu dozvoljavali da se pažnja posveti isključivo vaspitno-obrazovnim zadacima. Podjednako je bilo teško i učenicima i celom kolektivu škole.
Dana 16. aprila 1971. godine donet je zaključak i program prelaska beogradskih škola na petodnevnu nedelju i određivanje novog kalendara rada škole. Prihvaćeno je da nastavna godina traje najmanje 200 nastanvih dana, uključujući i 10 subota za sportske i kulturno-zabavne dane. Od prvog dana dolaska u novu sredinu, kolektiv je prihvatio sve obaveze. Iako su uslovi bili teški, realizovane su mnoge akcije, Dan Republike proslavljen je u drvenoj baraci radničke menze, a Dan škole na ledini gde će kasnije biti postavljeni temelji za školsku zgradu. Školsku godinu u soliterima završilo je 2.233 učenika, a srednja ocena bila je 4,1.
U školskoj 1974/75. nije se radilo u novoj školskoj zgradi, trebalo je završiti još salu za fizičko vaspitanje. Broj učenika je bio veliki, bilo je oko 50 odeljenja. Radilo se i dalje u dvadeset i dva solitera i dva razreda u školi Ivan Ribar. U susedni Blok 70 se takođe useljavaju novi stanovici i prihvataju učenici i iz tog bloka. Školska zgrada svečano je otvorena 17. aprila 1975. godine. Mediji su pisali da je ova škola najveća i najmodernija na Balkanu, sa 6900 kvadratnih metara, 32 moderno opremljene učionice, bibliotekom sa 3.172 knjige, čitaonicom sa 40 mesta, velikom salom za fizičku kulturu, bazenom za plivanje, kabinetima, salom za kinofikaciju sa 138 mesta, travnatim terenima, fudbalskim igralištem i trpezarijom sa 140 mesta za ručavanje.
|
Škola u izgradnji |
Povodom svečanog otvaranja, Likovna sekcija MZ Sava organizovala je izložbu u novoj školi, a izlagala su 32 umetnika, od kojih je 15 svoje umetničke radove poklonilo školi. Na otvaranju svaki gost dobio je jedan primerak lista Sunčev zrak, sa poslednjim novostima, učeničkim crtežima i radovima. Nakon otvaranja počeo je i rad pet grupa produženog boravka za đake mlađeg uzrasta. Delegacija UNESKO-a za koju je u Beogradu bio organizovan seminar, bila je upućena u školu u junu 1975. godine.
Tokom 1975. u školi je radilo 79 nastavnika. Na kraju školske 1974/75. uspeh učenika bio je iznad proseka, 2.803 učenika a naredne godine 3.036 njih u 90 odeljenja. Od 3.036 učenika, 11 je ponovilo razred, a prosečna ocena uspeha škole bila je 4,6. Ostvarenju tog uspeha doprinelo je 4.305 časova dopunske nastave, 3.076 časova dodatne nastave i 1.176 časova produžene nastave na kraju godine. OŠ Branko Radičević bila je najbrojnija osnovna škola u SFRJ, pod jednim krovom. U januaru 1976. godine na mesto pomoćnika direktora došla je Olga Bogetić.
Godine 1976/77. formiran je kolektiv u Bloku 70, a od 1. septembra počela je sa radom OŠ 20. oktobar. Iz OŠ Branko Radičević je taa otišlo 64 nastavnika i preko 950 učenika. I pored toga zgrada je bila mala za sve učenike, pa su i dalje za dnevni boravak korišćene prostorije u desetak solitera. Deo dnevnog boravka zauzeo je salu za priredbe, od biblioteke je napravljena učionica, a neke prostorije su predgrađene i adaptirane. U školi je u tom periodu bilo 60 odeljenja i 9 grupa produženog boravka.
Tokom školske 1982/83. bio je višak nastavnika, a u septembru 1982. godine oko 320 učenika preško je u novootvorenu školu Užička republika (danas OŠ Knjeginja Milica), jer su tu teritorijalno pripadali. Škola je u tom periodu sarađivala sa MZ Sava, KUD-om Veljko Vlahović, pozorištem Sunce, baletskom školom Lujo Davičo i bazenom 11. april. Školske 1983/84. direktor škole Ljubica Taipi odlazi u penziju, posle 29 godina vođenja škole.
Spisak vukovaca od 1965 do 1984. godine, broj učenika od 1972. do 1984. godine, učitellji, nastavnici i profesori i ostali u administraciji škole od 1972. do 1984. godine,
Povodom
desetogodišnjice postojanja Mesne zajednice Sava, 4. jula 1983. godine
otkrivena je Đačka česma. Na inicijativu odeljenske zajednice IV5, učiteljice
Dragane Janković i ostalih roditelja, fontana je izgrađena isključivo
dobrotvornim radim - od projekta do završenih radova.
U gradnji
česme učestvovali su arhitekta Zoran Veljović i đački roditelj Milutin Vidović,
vajar Vladimir Komad, vajar i đački roditelj Milija Mišović, generalni direktor
GP Ratko Mitrović, Branko Pešić arhitekta, Siniša Janković, đački roditelj,
omladinci GP Ratko Mitrović koji su živeli u samačkom hotelu u Bloku 45.
Školska 1984/85. počela je kao značajna godina u istoriji OŠ Branko Radičević, povodom proslave 100 godina škole. Mesecima unazad obavljane su pripreme, formirane radne grupe za pisanje Monografije. Tokom novembra i decembra godine objavljivane su informacije u dnevnoj štampi, na radiju i televiziji o proslavi škole. Organizovan je veliki broj takmičenja, priredbi i manifestacija.
Od septembra na mesto pedagoga primljena je Mirjana Vukotić, a bazen je opet bio u funkciji.
Učitelji i učenici po razredima i odeljenjiima, kao i spisak učenika koji su u godini proslave završili školu.